رشته علوم اسلامی با گرایش تاریخ اسلام سطح2
كلیات و برنامة درسی سطح دو علوم اسلامی با گرایش تاریخ اسلام[1]
مادة 1.عنوان
عنوان برنامه، سطح دو علوم اسلامی با گرایش تاریخ اسلام است.
مادة 2.تعریف
سطح دو گرایش تاریخ اسلام، مقطعی است كه طلاب ضمن فراگیری فقه و اصول متعارف، با مفاهیم، اصطلاحات، مبانی، مسائل، روش تحقیق و ساختار علم تاریخ اسلام آشنا میشوند و پس از احراز توان علمی با ارائة تحقیق پایانی، موفق به دریافت مدرك سطح دو این گرایش میشوند.
مادة 3.اهداف
1) آشنایی با مفاهیم، اصطلاحات و مسائل مهم تاریخ اسلام؛
شناخت تاریخ و سیرة پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام؛
شناخت نقش مكتب اهل بیت علیهم السلام در تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی؛
آماده‌سازی طلاب جهت فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی (تتبع، جمع‌بندی و تبیین) و تبلیغی؛
ایجاد توان پاسخگویی به پرسش‌های عمومی در حوزة تاریخ اسلام؛
تربیت طلاب مستعد جهت ورود به مقاطع بالاتر؛
شناخت استدلالی مسائل فقهی و اصولی، و روشهای استنباط فقهی؛
ایجاد توان استفاده ازمتون و منابع مهم فقهی، اصولی و تاریخی و شناخت آنها.
مادة 4.سیاست‌ها
اهتمام به ایجاد زمینة تعالی اخلاقی و اعتقادی طلاب؛
زمینه‌سازی جهت اعتماد به نفس طلاب در مسائل علمی ـ پژوهشی؛
توجه به نیازهای جامعه و كاربردی كردن آموزش؛
تكیه بر آموزش محورهای مهم و موضوعات اصلی تاریخ اسلام متناسب با مبانی اعتقادی؛
تأكید بر بهرهگیری از ابزارهای نوین و روشهای كارآمد آموزشی ـ پژوهشی؛
اهتمام به شناسایی و حمایت از طلاب مستعد؛
تأكید بر استفاده از منابع دست اول و مهم تاریخ اسلام؛
اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر اجرای آن.
مادة 5. ضرورت
تأكید اسلام بر مطالعة تاریخ و سیرة پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام به عنوان كامل‌ترین الگوها؛
رسالت حوزه در تربیت اندیشمندانی جهت كشف و تبیین تاریخ و سیرة پیامبر اكرمصلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام و توجه به تأثیر مباحث تاریخی بر فهم دقیق برخی علوم اسلامی؛
نیاز اجتماع به آموزش، تبیین و ترویج تاریخ و سیرة پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام.
- مادة 6.نظام آموزشی
نظام آموزشی این گرایش به صورت نیم‌سالی، درسی[2] و حضوری است. طول دوره بدون احتساب زمان تحقیق پایانی، حداقل هفت نیم‌سال و در موارد ضروری حداكثر نه نیم‌سال است.
مادة 7.شرایط پذیرش
احراز صلاحیت‌های عمومی و اخلاقی بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب؛
دارا بودن مدرك علمی سطح یك؛
قبولی در آزمون ورودی و مصاحبة علمی.
مادة 8.عناوین و مشخصات كلی دروس
|
ردیف
|
عنوان
|
ساعت
|
|
1
|
دروس عمومی
|
1616
|
|
2
|
دروس گرایشی
|
752
|
|
جمع كل
|
2368
|
مادة 9.عناوین و مشخصات تفصیلی دروس
1. دروس عمومی
|
ردیف
|
عنوان درس
|
ساعت
|
اهداف
|
|
1
|
فقه
|
720
|
شناخت استدلالی مسائل مهم فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح دو (از ابتدای مكاسب تا القول فی ماهیة العیب)
|
|
2
|
اصول فقه
|
560
|
شناخت استدلالی مسائل مهم اصول فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح دو (تمام رسائل و جلد اول كفایة الاصولتا اول المقصد الثانی فی النواهی)
|
|
3
|
تفسیر ترتیبی
|
32
|
ایجاد توان بهرهگیری از آیات قرآن كریم و وجوه محتمل در آن به منظور شناخت معارف قرآنی
|
|
4
|
کلام اسلامی
|
64
|
شناخت استدلالی مسائل مهم و چالشی خداشناسی، نبوت و امامت با توجه به منابع و متون اصلی كلام اسلامی و ایجاد توان لازم برای پاسخ به مسائل و شبهات اصلی آن
|
|
5
|
فلسفة اسلامی
|
64
|
شناخت استدلالی مسائل اساسی و چالشی فلسفة اسلامی
|
|
6
|
رجال و درایه
|
32
|
شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم كاربردی و نكات اساسی رجال و درایه، همراه با معرفی منابع مهم (مكتوب و نرم‌افزاری)
|
|
7
|
روش تحقیق
|
32+16
نظری عملی
|
آشنایی با روشهای عمومی پژوهش و كیفیت بهره‌برداری از منابع
|
|
8
|
زبان انگلیسی عمومی 1و2
|
32+64
نظری عملی
|
ایجاد توان درك مطلب و ترجمة متون سادة انگلیسی
|
|
جمع
|
1616
|
|
|
2. دروس گرایشی
|
ردیف
|
عنواندرس
|
ساعت
|
اهداف
|
|
1
|
كلیات تاریخ جهان
|
32
|
شناخت كلیات تاریخ جهان، اقوام، فرهنگ‌ها و تمدن‌های مهم
|
|
2
|
جهان در آستانة بعثت
|
32
|
بررسی وضعیت دینی، فرهنگی و اجتماعی جهان (به ویژه جزیرة العرب، ایران، مصر، روم، هند) در آستانة بعثت
|
|
3
|
تاریخ رسول خدا صلی الله علیه و آله
|
48
|
بررسی و نقد گزارش‌های مربوط به حوادث مهم تاریخ پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله
|
|
4
|
مأخذشناسی تاریخ اسلام
|
32
|
شناخت منابع تاریخ اسلام و تبیین جایگاه علم تاریخ و سیر تحول آن نزد مسلمانان و تأثیر قرآن و سنت بر این علم
|
|
5
|
تاریخ خلفاء
|
48
|
بررسی جریان سقیفه، چگونگی حاكمیت خلفای سه‌گانه و عملكرد آنها
|
|
6
|
تاریخ اهل بیتعلیهم السلام 1
|
32
|
بررسی حوادث مهم زندگی حضرت زهرا و امیرالمؤمنین علیهما السلام به ویژه دوران امامت و حكومت آن حضرت
|
|
7
|
تاریخ اهل بیت علیهم السلام 2
|
32
|
بررسی حوادث مهم زندگی امام حسن، امام حسین و امام سجاد علیهم السلام
|
|
8
|
تاریخ اهل بیت علیهم السلام 3
|
32
|
بررسی حوادث مهم زندگی امام باقر، امام صادق و امام كاظم علیهم السلام
|
|
9
|
تاریخ اهل بیت علیهم السلام 4
|
32
|
بررسی حوادث مهم زندگی امام رضا تا پایان زندگی امام هادی علیهما السلام
|
|
10
|
تاریخ اهل بیتعلیهم السلام 5
|
32
|
بررسی حوادث مهم زندگی امام حسن عسكریعلیه السلام تا پایان دوران غیبت صغری
|
|
11
|
تاریخ تشیع 1 و 2
|
64
|
تبیین تاریخ مرجعیت و نیابت امام در دوران غیبت كبری، و شناخت و بررسی سیر تاریخی شیعه، فرق و دولت‌های مهم شیعی از آغاز تا کنون
|
|
12
|
سیره رسول‌خدا و اهل بیتعلیهم السلام 1و2
|
48
|
تبیین موضوعی سیره پیامبر اكرم و ائمة معصومینعلیهم السلام در ابعاد گوناگون
|
|
13
|
تاریخ امویان
|
32
|
بررسی ظهور و سقوط امویان و حكومت‌های مهم این دوره، همراه با تبیین مواضع و نقش ائمه علیهم السلام
|
|
14
|
تاریخ عباسیان
|
32
|
بررسی ظهور و سقوط عباسیان و حكومت‌های مهم این دوره، همراه با تبیین مواضع و نقش ائمه علیهم السلام
|
|
15
|
تاریخ معاصر ایران
|
48
|
بررسی تحولات مهم ایران از مشروطیت تا كنون با تأكید بر تحولات مهم فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بعد از انقلاب اسلامی
|
|
16
|
متون تاریخی عربی
|
32+16
نظری عملی
|
ایجاد توان بهرهگیری از متون تاریخی به زبان عربی
|
|
17
|
تاریخ جنبش‌های فكری و دینی معاصر
|
32
|
شناخت جنبش‌های اسلامی و شیعی در صد سال اخیر و بررسی آثار آنها
|
|
18
|
تاریخ و تمدن اسلامی
|
32
|
آشنایی با مفاهیم، روش‌ها و انواع تبیین اجتماعی و تاریخی، با رویكرد اسلامی
|
|
19
|
تحقیق پایانی
|
64
عملی
|
ارائة پژوهشی جامع در یكی از موضوعات تاریخ اسلام
|
|
جمع
|
752
|
|
|
[1]. این مصوبه قبلاً به عنوان مصوبة 802 در جلسة 16 کمیتة بررسی و تصویب رشته‌ها (دورة پنجم) ، مورخ 30/6/90، به تصویب رسیده بود، که پس از اصلاح مطابق تصمیم جلسة 81 شورای عالی حوزه‌های علمیه (دورة ششم)، به مصوبة 929 تغییر یافت.
[2]. در این نظام، هر درس به صورت مستقل ارزیابی می‌شود و قبولی یا رد در یک درس، تأثیری در قبولی یا رد دروس دیگر ندارد.
| 
